Varikosel, testisideki kirli kanı drene eden testiküler venlerin (toplayıci damarların) anormal genişlemesidir. Testis venlerindeki bu genişlemeye bağlı testisde göllenen kirli kan skrotal sıcaklık artışına, hipoksi ve toksik metabolitlerin geri akışına neden olarak DNA hasarına ve oksijen radikallerinin artışına neden olur. Buda testis fonksiyonunun bozulmasına ve neticede sperm üretiminde bozulmalara neden olabilir.
Varikosel semendeki sperm sayısını, konsantrasyonunu, hareketliliğini ve şeklini bozarak gebelik oluşmasına engel olabilir. Ayrıca aynı taraf testisde büyüme ve gelişim bozukluğuna ve ağrıya da neden olabilir.
Varikosel, normal erkek popülasyonunun yaklaşık %15’inde, anormal semen analizi olan erkeklerin %25’inde ve infertilite ile başvuran erkeklerin ise %35-40’ında mevcuttur
Varikosel tanısı fizik muayene ile konur ve eğer fizik muayene yertersiz yapılabir (kilo vb. nedenlere bağlı) ve şüphede kalınır ise skrotal doopler ultrasonografi gereklidir.
Varikosel, ameliyat (varikoselektomi) ile düzeltilebilir bir kısırlık nedenidir. Varikoselektomi teknikleri arasında mikroskopik varikoslektomi başarı ve komplikasyon oranları açısından en etkili yöntemdir.
Her varikoseli ameliyat etmek gerekli değildir. Semen parametreleri bozuk ve fizik muayenede tespit edilebilen yani klinik varikoseli mevcut olan hastalarda tedavi gerekliliği vardır. Bu grup hastalar varikoselden asıl fayda görecek hastalardır. Sadece skrotal ultrasonda tespit edilebilen (subklinik ) varikoselde yada semen analizi normal olan hastalarda varikoselektomi ameliyatı etkisizdir.
Adelosan dönemde görülen varikoselde ise testisde büyüme bozukluğu ( iki testis arasında 2 ml yada % 20 den fazla bir boyut farkı varsa) ve/veya anormal semen analizi varlığında tedavi önerilir.
Azospermisi (Non-obstrüktif) olan hastalarda yardımcı üreme teknikleri(tüp bebek) öncesinde yapılan varikoselektomi sperm elde etme oranlarını, ICSI başarısını ve gebelik oranlarını arttırır. Ayrıca bazı hastalarda varikoselektomi sonrasında ejakulatda sperm bile bulunabilir. Tabiki burada yeterli yumurtalık rezervi olan kadın partnerin olması önemlidir ve bu durum çiftlerle ile birlikte tartışılmalıdır.
Varikoselektomi, artmış sperm DNA fragmantasyou olan erkeklerde veya tekrar eden gebelik kaybı, başarısız embriyo gelişimi ve implantasyon öyküsü olan başarısız tüp bebek girişimlerinde de düşünülebilir bir tedavi yöntemidir.
